Burn-out: je kan het zien aankomen!
Recha Bervoets ziet als jobcoach dat burn-out wel degelijk bestaat, alleen al omdat het ook echte slachtoffers maakt. “In mijn praktijk zie ik dat bepaalde mensen meer kans maken op een burn-out dan andere. Het is bijvoorbeeld overduidelijk dat het onderwijs en de zorgsector zwaarder wegen voor de werknemers, door de werkdruk. Vooral jongeren blijken er gevoelig aan. Dat heeft er mijns inziens mee te maken dat de mensen die er werken, kiezen voor hun job vanuit een ideaal, een engagement. Maar na een tijdje in de praktijk merken ze dan dat er veel meer bij komt kijken dan ze geleerd hebben tijdens hun opleiding. In de zorg zie je dat medewerkers bijvoorbeeld veel belang hechten aan dienstbaarheid, maar in de praktijk moeten die ook bezig zijn met streefdoelen die in cijfers gegoten worden. Als die belangrijker worden dan de mensen, dan leidt dat uiteraard tot frustratie. En als je nergens heen kan met die frustratie, kan je wel eens crashen.” Toenemende werkdruk is ook de reden dat niet alleen de beginners bezwijken, zegt Recha. “Je ziet bij heel wat mensen ook een soort “veranderingsmoeheid”. En dat geldt voor alle sectoren van de economie. Bedrijven willen flexibel en agile zijn, en dat leidt er soms toe dat er voortdurend veranderingen zijn zonder dat mensen goed snappen waarom of wat het resultaat er nu van is. Dat kruipt ook in je kleren en in je hoofd.”
Burn-out komt niet uit de lucht vallen. In tegenstelling tot wat sommigen lijken te denken, blijven mensen niet “zomaar” thuis omdat ze graag in de zetel liggen. Dat ziet ook jobcoach Greet Vandevoort, die over een ruime ervaring als stress en burn-out coaching beschikt: “Er zijn een heleboel tekenen alvorens mensen echt crashen. Je ziet bijvoorbeeld een toenemende vermoeidheid, hoofdpijn, afnemend concentratievermogen, maar ook maag- en darmklachten. Desondanks blijven ze zichzelf naar hun job sleuren. De meeste mensen zoeken effectief pas hulp wanneer ze al gecrasht zijn. Ze komen dan bij een dokter terecht en die zegt hen dat ze niet meer mogen gaan werken. Maar dat willen ze eigenlijk niet, omdat ze niet als “zwak” willen bestempeld worden.”
De impact van een burn-out is in elk geval niet te onderschatten. “Je zit al gauw 4 maanden of langer thuis.“ Het heeft ook gevolgen voor de rest van je leven en je omgeving. Het confronteert je in ieder geval ook keihard met jezelf.” Dat beaamt ook Recha Bervoets: “Frustratie op het werk, plant zich wel eens voort in je privéleven. Als je veel negatieve feedback krijgt op het werk, is het maar een kleine stap om dat te veralgemenen en je hele gevoel van eigenwaarde te verliezen. Mensen die van nature al perfectionisten zijn, kunnen zo helemaal onderuitgaan.” Greet voegt er nog aan toe: “Dat is ook zo voor mensen die heel afhankelijk zijn van de goedkeuring van anderen, zogenaamde ‘pleasers’. Zij lopen sneller gevaar om over hun eigen grenzen te gaan omdat ze geen “nee” kunnen zeggen.”
Burn-out: je kan het ook te boven komen!
Als je burn-out al van ver ziet aankomen, zou je denken dat er toch ook preventie mogelijk is? “Inderdaad.”, pikt Greet op deze vraag in, “Werkgevers dragen daarin zeker ook een verantwoordelijkheid. Ze kunnen in de eerste plaats vanuit de organisatie oog hebben voor een haalbare work-lifebalans door werknemers te leren hoe ze grenzen kunnen stellen, met stress moeten omgaan en hoe ze zich aan hun planning kunnen houden bijvoorbeeld. In een jobcoachingtraject kan je preventief ook werken aan die dingen, of aan het leren communiceren met collega’s of met een moeilijke baas. Een goede preventie en het van nabij volgen van het welzijn van je werknemers kan zijn vruchten afwerpen: een werknemer die in de ‘gevarenzone’ zit kan je beter 2 weken preventief naar huis sturen dan dat je hem of haar 2 jaar moet missen. Maar als je werkgever zoiets niet voorstelt, houdt niets je tegen om spontaan zelf naar een jobcoach te stappen en je situatie eens op tafel te leggen. Een buitenstaander kan je verhaal rustig analyseren en de knooppunten blootleggen.”
Waar de jobcoach meestal voor wordt ingeschakeld in geval van een burn-out, is voor een zogenaamde re-integratie. “Op een bepaald moment moet je inderdaad terug aan de slag”, zegt Recha Bervoets daarover. “Ofwel keer je terug naar je oude job en dan moet je dus leren hoe je er zelf voor zorgt dat je niet opnieuw dezelfde frustraties en stress gaat cultiveren. Ofwel kijk je uit naar een andere job, misschien zelfs eentje bij dezelfde werknemer. In dat geval is het belangrijk dat je een beeld krijgt van wat je nu zelf belangrijk vindt op het werk. Kwestie van er zelf voor te zorgen dat je zinvol en zinnig werk krijgt.”
“Uiteindelijk willen de mensen die we bij de jobcoach zien, zo snel mogelijk terug aan het werk”, zegt Greet tot besluit. “Daarom komen ze ook naar hier. Niemand die ik hier zie vindt het leuk om niet mee te kunnen doen aan het actieve leven, om -zullen we het eens plastisch uitdrukken- op de pechstrook van de samenleving te staan.”
Ben je zelf op zoek naar een klankbord of wil je weten hou je jouw work-lifebalans in evenwicht krijgt, contacteer dan een jobcoach in jouw buurt voor een vrijblijvend gesprek.
Al onze job coachingtrajecten kan je betalen met loopbaancheques, waardoor je maar 10 euro per uur betaalt voor 8 uur jobcoaching.