Hoe kan je assertief communiceren op het werk?

Klassieke situaties waarin je assertiviteit op de proef gesteld wordt, zijn er op de werkvloer genoeg. Het is bijvoorbeeld die werkgever die telkens weer je grenzen verlegt of nieuwe KPI’s introduceert. Of het is die klant die ineens een spoedlevering vraagt. Of het zijn je collega’s die hun werk doorschuiven naar jou. Daarmee is meteen het eerste element van assertiviteit duidelijk: het gaat over grenzen aangeven. Maar er is ook meer. Jobcoach en communicatietrainer Oliver Schelinski heeft zich gespecialiseerd op dit terrein en stelt: “Gebrek aan assertiviteit is niet alleen een communicatiekwestie. Mensen die zich niet durven uit te spreken, hebben vaak de neiging zichzelf klein te maken op alle mogelijke vlakken. Ze durven hun mening niet zeggen om allerlei redenen. Misschien is het omdat ze niet willen opvallen, of ze zwijgen omdat ze conflicten liever vermijden. Dat leidt uiteraard op den duur tot frustraties, minder zelfvertrouwen of soms zelfs tot een laag zelfbeeld. Want wie niet gehoord wordt, voelt zich ook niet erkend. En wie niet erkend wordt, kan de motivatie verliezen om zijn best te doen… want er luistert toch niemand.

Zijn mannen assertiever dan vrouwen?

Zijn mannen assertiever dan vrouwen?

Assertiviteit heeft te maken met durf, moed en kracht, maar vooral met het erkennen van je eigen rechten als mens. Misschien wordt er daarom wel eens vanuit gegaan dat mannen er minder moeite mee hebben. “Niets is minder waar”, weet Oliver. “Vaak wordt assertief met agressief verwisseld, terwijl er een groot verschil is. Assertiviteit is subtieler en houdt véél meer in dan gewoon zomaar rechtuit je mening zeggen zonder je van iets of iemand iets aan te trekken. Gelukkig kan je gezonde assertiviteit aanleren. Ik geef mensen onder andere altijd de volgende 4 basistips mee.”

Assertiviteitstip 1

Stel jezelf de vraag: waarom verleg ik telkens mijn grenzen? Wat wil ik vermijden? Waarvoor heb ik eigenlijk “echt” angst? Dit zijn namelijk de redenen waarom je telkens weer de neiging hebt om toch te gaan behagen en jezelf desnoods weg te cijferen in een discussie. Het is nuttig om een aantal van dit soort situaties in kaart te brengen en dan aan de hand van de antwoorden te beslissen wat je zou willen veranderen. In dit proces kan een professionele coach jou ook begeleiden.

Assertiviteitstip 2

Waaraan denk je op het moment dat iemand jou voor een keuze stelt of wanneer je in een discussie je mening moet geven? Schrijf deze gedachten eens op want ze zijn de vertaling van jouw overtuigingen. Deze overtuigingen sturen jouw gedrag. Stel jezelf de vraag of je die zaken nog langer wil geloven?  Onderzoek welke gedachte je in de plaats van deze belemmerende overtuigingen zou kunnen plaatsen om meer evenwicht te krijgen in je systeem. Dat betekent dat je nieuwe overtuigingen radicaal tegenovergesteld mogen zijn tegenover je oude! Zorg dat je niet alleen meer geeft, maar ook durft aan te nemen wat je krijgt. 

Assertiviteitstip 3

Wanneer iemand over je grenzen gaat, dan voel je dat ook. Dat mag je letterlijk nemen. Je voelt het op een plaats in je lichaam! Je krijgt een beklemmend gevoel in je hartstreek, krampen in je buik, een krop in je keel, pijn in je nek. Emotie neemt op zo’n moment over en je bent niet meer in staat om helder te denken. Je verliest het contact met jezelf. Leg in zo’n situatie eens je hand op het deel van je lichaam waar je iets voelt. Voel dus heel bewust waar de situatie je raakt, maak terug contact en…zet dan een stap achteruit of opzij. Neem letterlijk ruimte om even uit de situatie te stappen en beslis voor jezelf wat je “anders” wil.

Assertiviteitstip 4

Je lichaam incasseert veel en je houding maakt dus ook snel duidelijk hoe jij je voelt bij iets. Wanneer we de moed verliezen, dan zakken onze schouders bijvoorbeeld of heb je de neiging om je hoofd in de grond te steken. Het prachtige aan lichaamstaal is dat het ook omgekeerd werkt. Door onze lichaamshouding aan te passen, geven we onze geest mee dat we de kracht hebben om recht te staan uit een moeilijke situatie. In plaats van jezelf klein te maken of weg te steken, kan je op een moeilijk moment dus ook bewust je rug rechten en een meer aanwezige positie innemen zodat je opgemerkt wordt door anderen.

Kom je toch in een moeilijke situatie terecht en weet je niet meteen hoe te reageren, ga dan eens aan de slag met het eenvoudige DESC-model. Dit model helpt je om duidelijk te communiceren door 4 stappen te nemen. Ten eerste ga je puur de feiten beschrijven (Discribe), ten tweede vertel je welk effect die feiten op jou hebben (Express), ten derde benoem je wat je liever zou hebben als uitslag (Specify) en ten slotte maak je duidelijk wat jij als resultaat ziet van deze communicatie (Consequences). Let wel op: een zeer belangrijk detail bij assertief communiceren is dat je steeds vanuit jezelf spreekt. Je verwoordt in de eerste plaats wat het effect op jou is en je beoordeelt de gesprekspartner niet!

Wil jij aanleren hoe je gezond assertief kan zijn op je werk? Contacteer ons dan voor een vrijblijvend gesprek met een jobcoach in jouw buurt! Zij kunnen jou tijdens een loopbaantraject helpen om assertiever te communiceren op je werk, beter je grenzen aan te geven en meer impact te maken. Je kan al onze job coachingtrajecten betalen met loopbaancheques, waardoor je slechts 10 euro per uur voor 8 uur job coaching betaalt. 

Lees ook: